خوابگرد قدیم

اجازه هست آقای سلینجر؟

۱۰ دی ۱۳۸۵

خواهش می‌کنم در این بحث شرکت کنید:
دیروز یکی از اعضای فعال هفتان، لینکی را در این سایت منتشر کرد به  متن کامل «جنگل واژگون» جی. دی. سلینجر. سلینجر، نویسنده‌ی محبوبی میان ما ایرانی‌هاست، و ترجمه‌ی این کتاب او چند ماهی‌ست که به بازار آمده. یک نفر متن کامل این کتاب را بدون اجازه‌ ناشر و مترجمان روی وب گذاشته است. کاربری که این لینک را در هفتان منتشر کرده، در توضیحش نوشته “در این که قراردادن این کتاب روی اینترنت به‌هیچ‌وجه کار درستی نبوده، شکی نیست؛ اما مسئولیت‌اش پای کسی که این‌کار را کرده.” پس از آن محسن آزرم عزیز به انتشار این لینک اعتراض کرد و گفت‌وگویی درگرفت که همه را می‌توانید ایـــن‌جـــا بخوانید. از محسن سپاسگزارم که دغدغه‌ی این بحث را در جانم انداخت.

نکته این است که اساساً نفس ترجمه و انتشار این کتاب، سوای بحث کپی‌رایت که ما عضوش نیستیم و به عرف مقبولی تبدیل شده، یک بحث اخلاقی هم دارد و آن این که سلینجر، خودش اعلام کرده بوده که به هیچ وجه اجازه‌ی انتشار این کتاب را نمی‌دهد. در واقع، با چند موضوع طرف‌ایم: یک بحث حقوقی درباره‌ی کپی‌رایت، یک بحث اخلاقی درباره‌ی کار مترجمان و ناشر ایرانی اثر، یک بحث اخلاقی دیگر با موضوع انتشار بی‌اجازه‌ی آن در وب، و بالاخره لینک داده شدن به آن در هفتان، در حالی که خلاف آداب هفتان نبوده و در توضیح لینک هم به دزدی بودن اثر اشاره شده. (این را البته بگویم که مقایسه‌ی دزدی‌های رسانه‌های ما از وبلاگستان با چنین موضوعی، قیاس مع‌الفارقی‌ست؛ چون در آن‌جا هم اثر دزدیده می‌شود و هم نام صاحب‌اثر تغییر می‌کند! ولی در این‌جا اثر بدون اجازه‌ی صاحب اثر، ولی به نام خودش منتشر شده است. پس این قیاس محسن را منطقاً نمی‌توانیم بپذیریم.)

اکنون اگر از بحث تکراری و ملال‌آور کپی‌رایت بگذریم، پرسش‌های من این‌هاست:
۱ـ برخورد شما با ترجمه‌ی اثری که صاحبش رسماً اعلام کرده هیچ کس اجازه‌ی نشر آن را ندارد، چیست؟
۲ـ داوری شما از کار مترجمان و ناشر آن چیست؟
۳ـ داوری شما درباره‌ی انتشار بدون اجازه‌ی این کتاب (و هر اثر معاصر دیگری) در وب چیست؟
آیا از آن استفاده می‌کنید؟
۴ـ و بالأخره این که آیا شما لینک‌دادن به چنین آثاری را ـ به‌رغم توضیح در مورد بی‌اجازه‌بودن‌شان ـ دروبلاگ خودتان و یا سایتی مثل هفتان، نادرست می‌دانید؟ آیا ما باید چنین لینکی را در هفتان پاک می‌کردیم یا نه؟ اگر آری، به احترام ناشر و مترجمان، یا به احترام خواسته‌ی خود سلینجر؟ و اگر نه، چرا؟

خواهش می کنم دوباره که با شرکت کردن در این بحث، به من (و خودمان) کمک کنید.

این مطالب را هم خوانده‌اید؟

بدون نظر

شما هم نظرتان را بنویسید

Back to Top