“…من حالا تو گور خودم خوابیدم و می‌دونم که نمی‌تونم از مرگ فرار‌بکنم. سرنوشتم دست توئه. اما اینو می‌دونم که هر جنگی می‌شه و هر خونی که ریخته می‌شه و هر قحطی و مرضی که می‌آد، باعث و بانی‌ش خود تو هستی. من هر گناهی کردم خواست تو بوده. شریک گناه همدیگه بودیم. همون آدمایی که من به فرمون شازده کشتم، تو تو قتل یکی‌یکی‌شون شریک بودی. اگه اون دختره‌ی ناکوم و نامراد آبستن‌شد، تو هم توش شریک بودی. نطفه‌ی اون بچه‌ی حرومزاده رو من و تو باهم بستیم. چه‌طوره که شیطون می‌تونه تو تخم نابسم‌الله با ما شریک بشه اما تو نمی‌تونی؟ تو که نباس دستِ‌کمی از اون داشته‌باشی؟ ای خدا! اگه این حرفای من از روی نافهمیه منو برای نافهمی و گمراهی‌م ببخش. اگه از رو فهمه و حق با منه، دیگه نباید عذابی دنبال داشته باشه…”
آن چه خواندید بخشی از قصه‌ی کوتاه “روز اول قبر” نوشته‌ی صادق چوبک بود که در تازه‌ترین کتابی هم که درباره‌ی زندگی و آثار او منتشر شده، اجازه‌ی چاپ پیدا نکرده. حسن محمودی پس از تألیف کتاب “خون آبی بر زمین نمناک” درباره‌ی زندگی و آثار “بهرام صادقی”، گام پرمایه‌تری برداشته و کتاب “صادق چوبک” را فراهم‌آورده که همین هفته وارد بازار کتاب شده‌است. “خون آبی بر زمین نمناک” مجموعه‌ی ساده‌ای بود از مقالات و نقدها و گفتگوهای پراکنده که کاستی‌های کار اول ِ از این دست را هم طبیعتا داشت، اما کتاب “صادق چوبک” با اتکا به تحلیل‌های جدید و فراهم‌آوردن نقدهای نوین به‌انضمام گفتگوها و قصه‌های پراکنده‌ی چوبک، در کلیتِ خود قابلیت آن را دارد که یک‌بار دیگر نگاه جامعه‌ی ادبی ایران را به سوی چوبک برگرداند. “سنگ صبور” چوبک علی‌رغم همه‌ی شهرتش، به‌نظر می‌رسد جایگاه واقعی‌اش را در ادبیات ایران پیدا نکرده، به‌خصوص که مخالفان ستبری را هم پیش رو داشته و دارد. اما بازنگری ِ یک‌جای مخالفت‌ها و موافقت‌های شدید و غلیظ در این کتاب، می‌تواند سنگ صبور را و چوبک را و جایگاهش را دوباره موضوع بحث قرار دهد و به‌خصوص مدعیان مخالف را به چالشی جدید بکشاند تا شاید از این رهگذر، غبار مرور زمان از چهره‌ی این نویسنده‌ی بزرگ و آثار ماندگارش زدوده‌شود. سوای این ادعا، بعید است خواننده ای پیدا شود که هیچ بخشی از این کتاب او را محظوظ نکند!
قصه‌های دیگری هم از صادق چوبک در این کتاب چاپ شده که احتمال سانسورشدن‌شان می‌رفت؛ قصه‌هایی مثل “پیراهن زرشکی”، “انتری که لوطی‌اش مرده بود”، ” بعدازظهر آخر پاییز” و “زیر چراغ قرمز”. اما تیغ سانسور تنها دامن قصه‌ی “روز اول قبر” را گرفت که گمان می‌کنم ظاهر حساسیت‌برانگیز مونولوگ‌های شخصیت اصلی قصه – به‌خصوص وقتی که در قبر خوابیده و با خدا حرف‌می‌زند – باعثِ آن شده باشد و الا مضمون کلی آن چیزی‌ست تقریبا شبیه “توبه‌ی نصوح” که لابد دیده‌اید فیلمش را.
کتاب صادق چوبک در ۵۰۰ صفحه و توسط نشر روزگار با قیمت ۳۵۰۰ تومان وارد بازار کتاب شده است.
بدون نظر