کلمه‌های «سَبُعیَّت» و «سَبُعانه» را در نظر بگیرید. ماشاءالله خوب دهان‌پرکن‌اند و پرطمطراق، خصوصاً با آن ترتیب اِعراب‌شان که بیان‌شان برای فارسی‌زبانان به کشتی گرفتن با کلمه می‌ماند. اما خودتان داوری کنید؛ «ددمنشی» و ددمنشانه زیباتر است و رساتر و رایج یا آن دو؟…
هیچ متن ادبی نیست که کاملاً عاری از هر نوع حشوی باشد. حقیقت این است که حشوها ماهیت زیبایی‌شناسیک دارند، اما به نظر می‌رسد که این حقیقت در بسیاری از نقدها مورد غفلت واقع می‌شود و منتقد با همه‌ی حشوها به یک شکل برخورد…
یکی از هزاروهفتصدجایی که ویراستاران انگشت حیرت به دهان می‌برند و می‌گیرند و می‌گزند، هنگام روبه‌روشدن با متن لایحه‌ها و احکام قضایی است. زبان معیار یا، بهتر بگویم، زبان رایج در ادبیات قضا، ترکیبی است از نگارش فارسی و عربی. جمله‌بندی‌های اغلب این احکام…
رضا شکراللهی: ما مردمی هستیم ضرب‌المثل‌زده؛ همان‌قدر که جوک‌زده و سیاست‌زده و تاریخ‌زده و فرهنگ‌زده و دیگرچیزهازده. الی ماشاءالله ضرب‌المثل عامیانه و ادیبانه داریم که خوشبختانه هیچ مرگ‌شان هم نمی‌شود. تا ضرب‌المثلی می‌خواهد در سکوت و آرامش از حافظه‌ی ملت بگریزد، حادثه‌ای سیاسی یا…
شعار نمایشگاه کتاب پارسال دوحه «پیش به‌سوی جامعه‌ی متفکر» بود. شعار نمایشگاه کتاب امسال تهران «نه به کتاب نخواندن» است. با همه‌ی منفی بودنش، به‌نظر واقع‌گرایانه می‌آید برای ما! از این که بگذریم، در پوستر رسمی و سه‌زبانه‌ی نمایشگاه کتاب که امروز منتشر شده…
نمی‌دانم لقلقه‌ی زبان شدنِ برخی کلمه‌ها و عبارت‌ها باعث تنبلی ذهنی اهل قلم، به‌خصوص روزنامه‌نگاران، می‌شود یا تنبلی ذهنی باعث لقلقه‌ی زبان شدن آن کلمه‌ها و عبارت‌ها. شاید باید این را هم بگذاریم کنار معمای هستی‌شناسانه‌ی مرغ و تخم‌مرغ. یکی از این لقلقه‌ها، که…
چکیده: پروبلماتیک در انگلیسی، هم صفت است و هم اسم. در فارسی، یا خودش را به کار می‌برند یا معادل‌‌هایی نارسا یا ناتوان، مثل مشکله. در این متن، برابرنهاد دشواره و دشوارگی، به‌طور خاص، برای پروبلماتیکِ اسم پیشنهاد شده است. رضا شکراللهی: به‌گمانم یک سال پیش…
رضا شکراللهی: دیروز روز مسابقه‌ی برخی روزنامه‌نگاران بود برای ارسال و انتشار خبر تغییر نام خیابان نفت به خیابان دکتر مصدق. خبری که خیلی‌ها را خوشحال کرد و خیلی‌ها را هم ناراحت. خوشحالان که معلوم است چه کسانی بودند؛ بخشی از مردمی که نزدیک…
دکتر محمد جعفر ملک‌زاده: موضوع تابع مهمل، علاوه بر این‌که در ادبیات ایران مطرح است، موضوعی است که در زبان محاوره، همه با آن سر و کار دارند، اما متأسفانه کمتر بدان توجه شده است. همه‌ی اَشکال آن شناسایی و معرفی نشده و قواعد…
رضا شکراللهی: دم‌دست‌ترین و مشهورترین ضرب‌المثل‌های درختی که به ذهن‌تان می‌آید، چیست؟ درختِ «اگر» را کاشتند سبز نشد؟ درختِ «کاشکی» را کاشتند سبز نشد؟ درخت هرچه پربارتر، سرش خمیده‌تر؟ درخت تو گر بار دانش بگیرد، به زیر آوری چرخ نیلوفری را؟ کِرم از خودِ…