موسیقی

خراسانیات شجریان و مشکاتیان، پس از ۳۳ سال

۲۱ اسفند ۱۳۹۸
خراسانیات

رضا شکراللهی: آلبوم خراسانیات از مجموعه آثار مشترکِ محمدرضا شجریان و زنده‌یاد پرویز مشکاتیان که در سال ۱۳۶۵ ضبط شده بود، سه‌شنبه بیستم اسفند، به‌طور رسمی منتشر شد. آلبوم خراسانیات شامل هفت قطعه است که برخی از آن‌ها حال و هوایی خراسانی دارند. شجریان و مشکاتیان، هر دو، زاده خراسان‌اند.

ضبط استودیی آلبوم خراسانیات مربوط است به سال ۱۳۶۵؛ زمانی که همکاری شجریان و مشکاتیان در اوج بود و، به‌زعم برخی صاحب‌نظران، برجسته‌ترین دوران فعالیت هر دو. با این حال، آن‌چنان‌که همایون شجریان گفته، ساز و آواز موجود در آلبوم خراسانیات ضبط نشده بود، به همین دلیل، یک ساز و آواز از کنسرت آلمان شجریان و مشکاتیان در سال ۱۹۸۹ میلادی به آن اضافه شده است.

عنوان این قطعه در آلبوم خراسانیات «ساز و آواز دشستانی» است با شعرهای باباطاهر و با زمان نزدیک به ده دقیقه، که متأسفانه، با همه‌ی زیبایی مستقلش، چندان هم خوش ننشسته در ترکیب قطعاتِ این آلبوم.

دیگر شعرهایی که محمدرضا شجریان در آلبوم خراسانیات می‌خواند، از میان اشعار خراسانی ملک‌الشعرا بهار انتخاب شده است.

اجرای موسیقی این اثر که ۳۳ سال پیش در استودیو بل انجام گرفته، بر عهده گروه عارف بوده، با نوازندگانی چون پرویز مشکاتیان، منصور سینکی، جمشید عندلیبی، محمد فیروزی، اردشیر کامکار، بیژن کامکار و ارژنگ کامکار.

عناوین قطعات این آلبوم به‌ترتیب عبارت است از «مقدمه‌ی کاروانیان»، «گفتی که ممیر و چهارمضراب»، «زلفای قِجِری»، «قطعه‌ی خزان»، «تک‌نوازی سنتور»، «ساز و آواز دشتستانی»، و «یقین دِرُم».

این نخستین بار نیست که آلبومی از فعالیت مشترک محمدرضا شجریان و پرویز مشکاتیان با تأخیری تا این حد طولانی منتشر می‌شود. در سال ۱۳۹۵ آلبوم «طریق عشق» با خوانندگی شجریان و آهنگسازی مشکاتیان و اجرای گروه عارف منتشر شد که در سال ۱۳۶۷ در پاریس اجرا شده بود.

از دیگر آثارِ این‌چنینی می‌توان به آلبوم «قاصدک» اشاره کرد که آخرین کار مشترک محمدرضا شجریان و پرویز مشکاتیان بود و در سال ۱۳۷۴ در چند کشور اجرا کردند. آلبوم «قاصدک»، بدون آن‌که دلیلش به‌طور رسمی اعلام شود، هیچ‌گاه در داخل ایران اجازه‌ی انتشار پیدا نکرد، تا در سال ۱۳۹۴ که به‌صورت رسمی در خارج از ایران منتشر شد.

پرویز مشکاتیان، موسیقی‌دان و آهنگساز و نوازنده، سی‌ام شهریور ۱۳۸۸ در ۵۴ سالگی در تهران درگذشت. محمدرضا شجریان نیز از سال ۱۳۹۵ که اعلام کرد به بیماری سرطان مبتلاست، در پی عوارض ناشی از درمان، به وضعیت عادی بازنگشت و حدود یک سال است که، با سطح هوشیاری پایین، پیوسته تحت مراقبت ویژه قرار دارد.

همه‌ی قطعاتِ آلبوم خراسانیات ناشنیده نیستند و چیدمانِ آلبوم هم تعریف چندانی ندارد. اما همین مقدار هم برای دوستارانِ شجریان، بی‌تردید، غنیمت است و دل‌انگیز؛ خاصه وقتی با صدای جادویی و توان درخشان ۳۳ سال پیش خود می‌خواند: دیشو به خیالِ صدف سینه‌ی صافت / تا وقت سحر مُروِرِیِ اشک مُسُفتُم

پی‌نوشت: سپاسگزارم از سحر سخایی که صبح روز انتشار آلبوم خراسانیات، آن را از ایران برایم هدیه فرستاد و روزم را زیبا کرد.

این مطالب را هم خوانده‌اید؟

بدون نظر

شما هم نظرتان را بنویسید

Back to Top