مدرس: محمدحسن شهسواری و علیرضا محمودی
خوشبختانه در در دههی گذشته نسل جدید رماننویسان توانستهاند با انتشار اولین رمانهایشان که عموماً مبتنی بر تجربیات شخصی خودشان بوده، کمابیش اعتماد بخشی از مخاطبان را به خود جلب کنند. اما بحران نشر در یکی دو سال گذشته (گرچه عوامل زیادی در آن دخیل است) نشان داد صرفاً به روی کاغذ آوردن تجربیات شخصی (با وجود همهگیر شدن شبکههای مجازی اجتماعی که معمولاً همین کارکرد را دارند) بخش زیادی از جذابیت خود را از دست داده است.
گویا ادبیات معاصر ایران، پس از جریان بسیار مهم و تاثیرگذار شخصینویسی، نیاز دارد به آبشخورهای خود، چه در فرم و چه در محتوا، باز گردد. ادبیات نیازمند آن است به کندوکاو در لایههای اجتماع، کاویدن جریانهای فکری موجود در جامعه، سر زدن به طبقهای به جز متوسط فرهیختهی ساکن در پایتخت، و نیز توجه بیشتر به ژانرهای ادبی، داستانهای پرکشش، پلاتهای فربه و مفصل، و همچنین شخصیتهای چند لایه، پیچیده، با خواستههای توامان فردی و اجتماعی که طبقه و نوع خودشان را نمایندگی کنند. یعنی هر آن چه مخاطب فرهیخته در تمام نقاط دنیا از ادبیات انتظار دارد. با نظرداشت این موضوع، دورهی «مقدمات حرفهای شدن در رماننویسی» در محل شهرکتاب برگزار میشود.
این دوره شامل سه ترم است:
ترم اول:
ژانر: ابزار داستان نویس
مدرس: علیرضا محمودی
تعداد جلسات: ده جلسه
در این دوره مفاهیم اصلی و فرعی رویکرد ژانری برای معرفی ابزاری برای خلق پیرنگ در دست داستاننویس، بررسی میشود. با عناوین: مفاهیم اولیه ژانر برای داستان نویس و تاریخ ژانر/ ژانر، سبک، پیرنگ ( زیرژانر، چرخه، تلفیق و …)/ رومانس عاشقانه، خانوادگی، مدرن، کمدی، جنایی، هیجانانگیز، تاریخی، علمی ـ تخیلی و ادبیات ژانری در ایران.
نکته: این ترم پیش نیاز ترم سوم است.
این دوره روزهای پنجشنبه ساعت ۱۰ تا ۱۲ برگزار میشود. آغاز آن ۱۰ مهر ۱۳۹۳ است و علاقهمندان به حضور در آن تا ۱۸ شهریور فرصت دارند در ساعات اداری به مرکز فرهنگی شهر کتاب واقع در خیابان شهید بهشتی، خیابان شهید احمد قصیر (بخارست)، نبش کوچهی سوم مراجعه کنند و برای کسب اطلاعات بیشتر با شمارههای ۸۸۷۲۳۳۱۶ و ۸۸۷۱۷۴۵۸ تماس بگیرند.
ترم دوم:
تئوریهای شخصیت و پیرنگ
مدرس: محمدحسن شهسواری
تعداد جلسات: ده جلسه
در این دوره، در بخش تئوریهای شخصیتپردازی، ضمن مرور گذرا بر مفاهیم ضمیر ناخودآگاه و خودآگاه از دیدگاه فروید و تیپهای شخصیتی از دیدگاه یونگ، هشت تیپ شخصیتی مردان و شش تیپ شخصیتی زنان از دیدگاه «شینودا بولن» بررسی میشود.
علاوه بر این، چون روابط عاطفی اگر بستر هر رمانی نباشد، بدون شک یکی از محورهای آن هستند، تئوری سه وجهی عشق از دیدگاه «رابرت. جی استرنبرگ» و نیز ساختار پنجگانهی روابط عاطفی از دیدگاه وی تدریس میشود.
در بخش تئوریهای پیرنگ نیز، ضمن مرور گذرا بر نظریات «ارسطو»، «سیدفیلد» و «رابرت مککی»، تمرکز اصلی بر ساختار اسطورهای داستانگویی مبتنی بر نظرات «جوزف کمپل» و «کریستوفر وگلر» است.
ترم سوم:
کارگاه قوام دادن شخصیت و پیرنگ رمان
مدرس: محمدحسن شهسواری
تعداد جلسات: ده جلسه
در این ده جلسه که به صورت کارگاهی برگزار میشود نویسندگان پیش از ترم، پیرنگ یک صفحهای خود را ارائه میدهند تا در طول ترم قوام یابد. در این ترم همچنان مبنا، ساختار اسطورهای داستانگویی است. علاوه بر آن، ابتدا پیرنگ رمان هر نویسنده بر اساس نظریات کهنالگوی پیرنگِ «رونالد. بی توبیاس» مشخص میشود و بر اساس آن پیش خواهد رفت. ضمن این که در این ترم از نظرات «جان تروبی» در باب شخصیت و پیرنگ بسیار استفاده خواهد شد.
هدف این است که پس از پایان یافتن این دورهی سه ترمی، رماننویس، پیش از آغاز نگارش رمان خود، علاوه بر آن که پیرنگی قوام یافته و حرفهای در دست داشته باشد، شکل حرفهایِ فکر کردن به رمان و رماننویسی را بیاموزد.
چند نکته:
۱: از آن جایی که ترم سوم به صورت کارگاهی برگزار میشود، تعداد شرکتکنندگان محدود است. بنابراین هم میزان هزینه و هم ساعت کلاس با دو ترم گذشته متفاوت خواهد بود.
۲: دوباره تکرار میشود تنها کسانی میتوانند این ترم را بگذارنند که ترم اول را گذرانده باشند.
۳: همان طور که اشاره شد در پایان این دوره رماننویس، پلاتی قوام یافته و مفصل در اختیار دارد که مقدمهی نگارش رمان است. بنابراین تاکید میشود این دوره یا این ترم، کارگاه رماننویسی نیست.
۴: با توجه به نکات فوق، این دوره بیشتر به کار کسانی میآید که پیش از این رمان یا مجموعه داستانی را چاپ یا به اتمام رساندهاند و یا به طور جدی دورههای داستان کوتاه و یا رماننویسی را گذراندهاند.