خوابگرد

دانشجویان و میراث شهرزاد (۱۳۸۶)
نوع علاقه‌مندی دانشجویان به ادبیات داستانی

پیشینه‌ی تحقیق
در سال تحصیلی ۱۳۷۸-۷۹ همین نظرسنجی در میان ۵۰۰ دانشجو، تقریباً با همین شرایط انجام شد. برای پرهیز از دوباره‌گویی، برای فهم اهمیت این نظرسنجی و نتایج آن، و نیز خصوصیت‌های آماری آن نظرسنجی، بهتر است به شماره‌ی ۴۴ ماهنامه‌ی «ادبیات و فلسفه» و سایت خوابگرد که گزارشی کوتاه و گویا از این نظرسنجی در آن‌ها به چاپ رسید، مراجعه فرمایید. [متن کامل]

چند نکته

  1. اطلاعات مربوط به دانشجویان کشور (به لحاظ تعداد، جنس، گرایش تحصیلی و نوع دانشگاه) از «آمار آموزش عالی ایران، سال تحصیلی ۱۳۸۴-۸۵ تهیه‌شده در «موسسه‌ی پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری»  گرفته شده است.
  2. با توجه به این که دانشجویان تحصیلات تکمیلی (کارشناسی ارشد و بالاتر) تنها ۷ درصد  از کل دانشجویان کشور را در برمی‌گیرند، در این نظرسنجی از آنان صرف‌نظر شده است.
  3. از سوی دیگر چون در این نظرسنجی از روش سهمیه‌ای استفاده شده و برای محققان که شامل تنها خودم بود، امکان سفر به تمام نقاط کشور نبود، سطح دانشجویان در شهر تهران در نظر گرفته شد. بنابراین از آن جایی که دانشجویان مشغول به تحصیل در تهران به طور متوسط قوی‌تر از دانشجویان دیگر مناطق کشور هستند، نتایج این نظرسنجی را باید بالاتر از وضعیت واقعی دانست.
  4. بنابه فرمول‌های آماری (که در این گزارش ژورنالیستی جای پرداختن به آن‌ها نیست) برای رسیدن به ۹۵ درصد اطمینان از نتایج حاصل‌شده، نظرسنجی از ۳۸۴ دانشجو کافی بود، اما چون در بخش‌هایی از این گزارش قرار است مقایسه‌ای شود بین این نظرسنجی و نظرسنجی شش سال پیش، ترجیح داده شد جامعه آماری نزدیک به نظرسنجی پیشین باشد.

روش نمونه‌گیری
همان‌طور که گفته شد، از روش سهمیه‌ای در این نظرسنجی استفاده شده است. سهمیه بر اساس جنس (زن و مرد)، گرایش تحصیلی (علوم انسانی، علوم پایه، علوم پزشکی، علوم مهندسی، کشاورزی و دامپزشکی و هنر) و نوع دانشگاه (آزاد و دولتی) صورت گرفته است.

جامعه‌ی آماری
کل جامعه‌ی آماری ۵۲۴ نفر از دانشجویان کاردانی و کارشناسی دانشگاه‌های تهران هستند که بر اساس دانشگاه، جنس و گرایش تحصیلی بر اساس آمار موجود وزارت علوم به صورت زیر سهمیه‌بندی شده‌اند.

تفکیک جامعه‌ی آماری بر حسب جنس

مرد       ۲۶۵ نفر
زن        ۲۵۹ نفر

تفکیک جامعه‌ی آماری بر حسب گرایش تحصیلی

علوم انسانی       ۱۹۹
علوم پایه             ۵۰
علوم پزشکی      ۳۸
علوم مهندسی   ۱۶۷
کشاورزی و دامپزشکی ۴۷
هنر                    ۲۳

تفکیک جامعه آماری بر حسب نوع دانشگاه

دولتی    ۲۰۶ نفر
آزاد        ۳۱۸ نفر

نتایج تحقیق
۱- نویسنده‌ی خارجی محبوب
همان‌طور که اشاره شد همین تحقیق در سال تحصیلی ۱۳۷۸-۷۹ انجام شده است که می‌توانید برای مقایسه به آن رجوع کنید.
توضیح: نوع امتیازبندی به این صورت است که انتخاب اول ۳ امتیاز، انتخاب دوم ۲ امتیاز و انتخاب سوم ۱ امتیاز را به خود اختصاص داده‌اند.

 نویسندگان محبوب خارجی زنان دانشجو
 در سال ۱۳۸۶

۱- پائلو کوئیلو                 ۸۶ امتیاز
۲- ویکتور هوگو               ۴۹ امتیاز
۳- گابریل گارسیا مارکز    ۴۵ امتیاز
۴- فئودور داستایفسکی ۴۱ امتیاز
۵- لئون تولستوی           ۲۰ امتیاز
۶- مارگارت میچل،          ۱۹ امتیاز
آلبر کامو، میلان کوندرا 
۷- فرانتس کافکا،           ۱۶ امتیاز
 دانیل استیل
۸- ژوزه ساراماگو            ۱۵ امتیاز
۹- جبران خلیل جبران     ۱۴ امتیاز
۱۰- ژان پل سارتر           ۱۱ امتیاز


نویسندگان محبوب خارجی مردان دانشجو

 در سال ۱۳۸۶

۱-   فئودور داستایفسکی ۷۶ امتیاز
۲- پائولو کوئیلو                  ۷۴ امتیاز 
۳- لئون تولستوی             ۳۸ امتیاز
۴- فرانتس کافکا               ۳۷ امتیاز
۵- گابریل گارسیا مارکز      ۳۵ امتیاز
۶- ژول ورن                       ۳۳ امتیاز
۷- آلبر کامو                      ۳۱ امتیاز
۸- ژوزه ساراماگو،             ۲۷ امتیاز
 جی کی رولینگ
۹- ویکتور هوگو                 ۲۲ امتیاز
۱۰- آنتوان چخوف              ۲۰ امتیاز


نویسندگان محبوب خارجی کل دانشجویان

 در سال ۱۳۸۶

۱- پائولو کوئیلو                ۱۶۰ امتیاز
۲- فئودور داستایفسکی ۱۱۷ امتیاز
۳- گابریل گارسیا مارکز     ۸۰ امتیاز 
۴- ویکتور هوگو                ۷۱ امتیاز
۵- لئون تولستوی            ۵۸ امتیاز
۶- فرانتس کافکا              ۵۳ امتیاز
۷- آلبر کامو                     ۵۰ امتیاز
۸- ژوزه ساراماگو             ۴۲ امتیاز
۹- ژول ورن                     ۴۰ امتیاز  
۱۰- جبران خلیل جبران    ۳۵ امتیاز

رتبه‌های بعدی
بد ندیدم رتبه‌ی (از دیدگاه کل دانشجویان) نویسندگان دیگری که در پاسخ‌نامه‌ی دانشجویان از آن‌ها نام برده شده است در این گزارش آورده شود:

۱۱- جی کی رولینگ ۳۴ امتیاز/ ۱۲- آنتوان چخوف ۲۸ امتیاز/ ۱۳- میلان کوندرا ۲۷ امتیاز/ ۱۴- دانیل استیل ۲۳ امتیاز/ ۱۵- ژان پل سارتر ۲۲ امتیاز/ ۱۶- مارگارت میچل ۲۱ امتیاز/ ۱۷- جرج اورول ۲۰ امتیاز/ ۱۸- ایتالو کالوینو،جک لندن، چالز دیکنز ۱۶ امتیاز/ ۱۹- سیدنی شلدون ۱۴ امتیاز/ ۲۰- آگاتا کریستی ۱۳ امتیاز/ ۲۱- جین استن، امیلی برونته، ارنست همینگوی ۱۲ امتیاز/ ۲۲- رومن رولان، تالکین ۱۱ امتیاز/ ۲۳- آندره ژید، جان اشتاین بک ۱۰ امتیاز/ ۲۴- الکساندر دوما، هرمان هسه ۹ امتیاز/ ۲۵- مارک تواین، خورخه لوئیس بورخس، مارسل پروست ۷ امتیاز/ ۲۶- جومپا لاهیری،  جان گریشام، ویلیام فاکنر ۶ امتیاز/ ۲۷- براتیگان، ماکسم گورگی، ایزاک آسیموف ۵ امتیاز/ ۲۸- کالوین مک کوی ۴ امتیاز/ ۲۹- ویرجینیا وولف ۲ امتیاز.

۲- نویسنده‌ی محبوب ایرانی
همان‌طور که اشاره شد همین تحقیق در سال تحصیلی ۱۳۷۸-۷۹ انجام شده است که می‌توانید برای مقایسه به آن رجوع کنید.
توضیح: نوع امتیاز بندی به این صورت است که انتخاب اول ۳ امتیاز، انتخاب دوم ۲ امتیاز و انتخاب سوم ۱ امتیاز را به خود اختصاص داده‌اند.

نویسندگان محبوب ایرانی زنان دانشجو
 در سال ۱۳۸۶

۱- صادق هدایت          ۱۵۱ امتیاز
۲- جلال آل احمد           ۸۵ امتیاز
۳- محمدعلی جمالزاده  ۷۲ امتیاز
۴- م. مودب‌پور               ۷۰ امتیاز
۵- سیمین دانشور         ۶۴ امتیاز
۶- محمود دولت‌آبادی     ۳۳ امتیاز
۷- فهیمه رحیمی          ۳۲ امتیاز
۸- ر. اعتمادی               ۲۳ امتیاز
۹- بزرگ علوی               ۱۷ امتیاز
۱۰- هوشنگ گلشیری   ۱۵ امتیاز


نویسندگان محبوب ایرانی مردان دانشجو
 در سال ۱۳۸۶

۱- صادق هدایت          ۱۸۵ امتیاز
۲- جلال آل احمد           ۸۸ امتیاز
۳- محمد علی جمالزاده ۶۴ امتیاز
۴- محمود دولت‌آبادی     ۴۵ امتیاز
۵- سیمین دانشور         ۲۷ امتیاز
۶- بزرگ علوی               ۲۴ امتیاز
۷- هوشنگ گلشیری،   ۲۲ امتیاز
فهیمه رحیمی
۸- م. مودب‌پور،             ۱۹ امتیاز
رضا امیرخانی
۹- مصطفی مستور       ۱۷ امتیاز
۱۰- صادق چوبک           ۱۵ امتیاز


نویسندگان محبوب ایرانی کل دانشجویان

 در سال ۱۳۸۶

۱- صادق هدایت           ۳۳۶ امتیاز
۲- جلال آل احمد           ۱۷۳ امتیاز
۳- محمد علی جمالزاده ۱۳۶ امتیاز
۴- سیمین دانشور          ۹۱ امتیاز
۵- م. مودب‌پور                ۸۵ امتیاز
۶- محمود دولت‌آبادی      ۷۸ امتیاز
۷- فهیمه رحیمی            ۵۲ امتیاز
۸- بزرگ علوی                ۴۱ امتیاز
۹- هوشنگ گلشیری      ۳۷ امتیاز
۱۰- مصطفی مستور      ۳۱ امتیاز

رتبه‌های بعدی
بد ندیدم رتبه‌ی (از دیدگاه کل دانشجویان) نویسندگان دیگری که در پاسخ‌نامه دانشجویان از آن‌ها نام برده شده است، در این گزارش آورده شود.

۱۱- رضا امیرخانی ۲۹ امتیاز/ ۱۲- ر. اعتمادی ۲۸ امتیاز/ ۱۳- صادق چوبک، احمد محمود ۲۲ امتیاز/ ۱۴- مسعود بهنود ۱۹ امتیاز/ ۱۵- صمد بهرنگی ۱۸ امتیاز/ ۱۶- زویا پیرزاد ۱۷ امتیاز/ ۱۷- اسماعیل فصیح ۱۵ امتیاز/ ۱۸- علی اشرف درویشیان، نادر ابراهیمی ۱۴ امتیاز/ ۱۹- فتانه حاج سید جوادی ۱۳ امتیاز/ ۲۰- هوشنگ مرادی کرمانی ۱۱ امتیاز/ ۲۱- سید مهدی شجاعی ۱۰ امتیاز/ ۲۲- زهرا اسدی، نسرین ثامنی ۸ امتیاز/ ۲۳- ابراهیم گلستان ۷ امتیاز/ ۲۴- رضا رهگذر ۶ امتیاز/ ۲۵- بهرام صادقی، حسین مرتضائیان آبکنار ۴ امتیاز/ ۲۶- شهریار مندنی‌پور ۲ امتیاز

۳- رمان محبوب خارجی
همان‌طور که اشاره شد همین تحقیق در سال تحصیلی ۱۳۷۸-۷۹ انجام شده است که می‌توانید برای مقایسه به آن رجوع کنید.
توضیح: نوع امتیاز بندی به این صورت است که انتخاب اول ۳ امتیاز، انتخاب دوم ۲ امتیاز و انتخاب سوم ۱ امتیاز را به خود اختصاص داده‌اند.

رمان محبوب خارجی زنان دانشجو
 در سال ۱۳۸۶

۱- صد سال تنهایی ۴۸ امتیاز
۲- کیمیاگر              ۴۵ امتیاز
۳- بر باد رفته          ۴۰ امتیاز
۴- کوری                 ۳۳ امتیاز
۵- بینوایان              ۲۷ امتیاز
۶- جنگ و صلح       ۱۹ امتیاز
۷- جنایت و مکافات  ۱۷ امتیاز
۸- هری پاتر            ۱۶ امتیاز
۹- آناکارنینا             ۱۵ امتیاز
۱۰- ارباب حلقه‌ها   ۱۳ امتیاز


رمان محبوب خارجی مردان دانشجو

 در سال ۱۳۸۶

۱- کیمیاگر              ۵۸ امتیاز
۲- صد سال تنهایی ۳۶ امتیاز
۳- هری پاتر            ۳۲ امتیاز
۴- کوری                 ۲۵ امتیاز
۵- جنگ و صلح       ۲۳ امتیاز
۶- بر باد رفته          ۲۱ امتیاز
۷- مسخ                ۱۵ امتیاز

توضیح: به لحاظ عدم استقبال پسران در این زمینه و نیز پراکندگی آرا، از هفتمین رمان خارجی به بعد، امتیازها به‌گونه‌ای بود که ذکری از آن‌ها به میان نیامد.

رمان محبوب خارجی کل دانشجویان
 در سال ۱۳۸۶

۱- کیمیاگر             ۱۰۳ امتیاز
۲- صد سال تنهایی ۸۴ امتیاز
۳- بر باد رفته           ۶۱ امتیاز
۴- کوری                 ۵۸ امتیاز
۵- هری پاتر            ۴۸ امتیاز
۶- جنگ و صلح       ۴۲ امتیاز
۷- بینوایان              ۳۹ امتیاز
۸- جنایت و مکافات ۲۶ امتیاز
۹- ارباب حلقه‌ها     ۲۵ امتیاز
۱۰- آناکارنینا           ۲۱ امتیاز

رتبه‌های بعدی
بد ندیدم رتبه‌ی (از دیدگاه کل دانشجویان) رمان‌های دیگری که در پاسخ‌نامه دانشجویان از آن‌ها نام برده شده است در این گزارش آورده شود.

۱۱- مسخ ۱۹امتیاز/ ۱۲- ابله ۱۸ امتیاز/ ۱۳- گوژپشت نتردام ۱۷ امتیاز/ ۱۴- کد داوینچی، اسکارلت ۱۶ امتیاز/ ۱۵- قمارباز، برادران کارامازوف، بیگانه  ۱۵ امتیاز/ ۱۶- سه تفنگدار، زهیر، بلندی‌های بادگیر، بیست هزار فرسنگ زیر دریا ۱۴ امتیاز/ ۱۷- تهوع، ورونیکا آمده‌ است بمیرد، سپید دندان، قلعه حیوانات ۱۳ امتیاز/ ۱۸- پیامبر و دیوانه، قصر ۱۲ امتیاز/ ۱۹- خرمگس، غرور و تعصب، پرنده خارزار ۱۱ امتیاز/ ۲۰- باران ساز، جین ایر، شوخی ۱۰ امتیاز/ ۲۱- ناتور دشت، سیذارتا، پیمان ۹ امتیاز/ ۲۲- خوشه‌های خشم ۸ امتیاز/ ۲۳- محاکمه، مردی که می‌خندد، بار هستی، بارون درخت‌نشین ۷ امتیاز/ ۲۴- موش‌ها و آدم‌ها ۶ امتیاز/ ۲۵- عشق سال‌های وبا، طاعون، دزیره ۵ امتیاز/ ۲۶- گور به گور ۴ امتیاز/ ۲۷- شبی از شب‌های زمستان اگر مسافری، ژان کریستوف ۳ امتیاز

۴- رمان محبوب ایرانی
همان‌طور که اشاره شد همین تحقیق در سال تحصیلی ۱۳۷۸-۷۹ انجام شده است که می‌توانید برای مقایسه به آن رجوع کنید.
توضیح: نوع امتیازبندی به این صورت است که انتخاب اول ۳ امتیاز، انتخاب دوم ۲ امتیاز و انتخاب سوم ۱ امتیاز را به خود اختصاص داده‌اند.

رمان محبوب ایرانی زنان دانشجو
 در سال ۱۳۸۶

۱- بوف کور         ۸۶ امتیاز
۲- بامداد خمار    ۶۱ امتیاز
۳- گندم             ۴۸ امتیاز
۴- سووشون      ۴۰ امتیاز
۵- دالان بهشت  ۳۳ امتیاز
۶- چشمهایش،  ۲۰ امتیاز
منِ او
۷- کلیدر،             ۱۷ امتیاز
خانم، یلدا
۸- اتوبوس           ۱۴ امتیاز
۹- مدیر مدرسه،  ۱۲ امتیاز
شوهر آهو خانم،
روی ماه خداوند را ببوس
۱۰- چراغ‌ها را من خاموش می‌کنم   ۱۰ امتیاز


رمان محبوب ایرانی مردان دانشجو

 در سال ۱۳۸۶

۱- بوف کور            ۱۰۵ امتیاز
۲- کلیدر                  ۳۷ امتیاز
۳- سووشون،         ۲۴ امتیاز
شازده احتجاب
۴- منِ او                 ۲۳ امتیاز
۵- گندم                  ۱۹ امتیاز
۶- شوهر آهو خانم ۱۷ امتیاز
۷- بامداد خمار        ۱۶ امتیاز
۸- چشمهایش،      ۱۴ امتیاز
جای خالی سلوچ
۹- مدیر مدرسه،    ۱۲ امتیاز
همسایه‌ها،
روی ماه خداوند را ببوس
۱۰- پریچهر            ۱۰ امتیاز


رمان محبوب ایرانی کل دانشجویان

 در سال ۱۳۸۶

۱- بوف کور              ۱۹۱ امتیاز
۲- بامداد خمار          ۷۷ امتیاز
۳- گندم                    ۶۷ امتیاز
۴- سووشون             ۶۴ امتیاز
۵- کلیدر                   ۵۴ امتیاز
۶- منِ او                   ۴۳ امتیاز
۷- دالان بهشت        ۴۱ امتیاز
۸- چشمهایش          ۳۴ امتیاز
۹- شازده احتجاب      ۳۲ امتیاز
۱۰- شوهر آهوخانم  ۲۹ امتیاز

رتبه‌های بعدی
بد ندیدم رتبه‌ی (از دیدگاه کل دانشجویان) رمان‌های دیگری که در پاسخ‌نامه دانشجویان از آن‌ها نام برده شده است در این گزارش آورده شود.

۱۱- پریچهر ۲۸ امتیاز/ ۱۲- مدیر مدرسه، روی ماه خداوند را ببوس ۲۴ امتیاز/ ۱۳- جای خالی سلوچ ۲۳ امتیاز/ ۱۴- اتوبوس ۲۲ امتیاز/ ۱۵- همسایه‌ها ۲۰ امتیاز/ ۱۶- یلدا، خانم ۱۷ امتیاز/ ۱۷- سمفونی مردگان، چراغ‌ها را من خاموش می‌کنم، پنجره ۱۵ امتیاز/ ۱۸- تنگسیر ۱۱ امتیاز/ ۱۹- چمدان ۱۰ امتیاز/ ۲۰- همنوایی شبانه ارکستر چوب‌ها ۹ امتیاز/ ۲۱- رکسانا، یاسمین ۸ امتیاز/ ۲۲- سال‌های ابری، امشب اشکی می‌ریزد، سوگند عشق ۶ امتیاز/ ۲۴- ساربان سرگردان، درخت انجیر معابد، بار دیگر شهری که دوست داشتم، هیس، شب سراب، امینه، مینای شکسته ۵ امتیاز/ ۲۵- مدار صفر درجه، عادت می‌کنیم، باغ مارشال ۴ امتیاز/ ۲۶- ارمیا، سهم من، شیرین ۳ امتیاز/ ۲۷- زمین سوخته، خانه ادریسی‌ها، عقرب روی پله‌های راه‌اهن اندیمشک ۲ امتیاز.

:: لازم است از دوست عزیزم «احمد حسن‌زاده» تشکر فراوان کنم که زحمت دشوار در اختیار قرار دادن پرسشنامه‌ها به دانشجویان را پذیرفت.