خوابگرد

ضدّ پیشنهاد برای ترجمه

شمار زیادی از ایمیل‌هایی که می‌گیرم، پرسش‌اند درباره‌ی موضوعات مختلف. بد نیست از این پس برخی را ـ به جای پاسخ خصوصی ـ در این‌جا جواب بدهم؛ مثل این یکی، البته بدون نام و با تلخیص:

من در حال حاضر ساکن شهر آتلانتا در آمریکا هستم و تصمیم دارم شروع به کار ترجمه بکنم (انگلیسی به فارسی). سؤالم از شما این است که:
۱) آیا سازمانی در ایران وجود دارد که با تماس با آن [بتوان] از عدم ترجمه‌ی همزمان یک کتاب اطمینان حاصل کرد؟
پاسخ: تا جایی که من می‌دانم، نه!
۲) آیا فرد یا سازمانی جهت راهنمایی برای گزینش کتاب وجود دارد؟
پاسخ: فرد شاید، ولی سازمان نه!
۳) آیا شخصاً پیشنهادی در مورد یک کتاب یا [در] زمینه‌ای خاص دارید؟
پاسخ: قاعدتاً من که به زبان انگلیسی و منابع آن‌ها مسلط نیستم، مرجع خوبی برای این پرسش نیستم، سوای آن ـ اگر منظورتان حوزه‌ی ادبیات باشد ـ می‌توانم شما را به این دردِ دل «عباس پژمان» مترجم مشهور ایرانی راهنمایی کنم که با توجه به اوضاع کنونی، دیگر حوصله‌ی ترجمه کردن را از دست داده است.

قصدم ناامید کردن شما نیست، ولی بد نیست بدانیم گاهی که در چه منجلاب آشفته‌ای گیر کرده‌ایم! کسانی که تازه می‌خواهند به عنوان مترجم وارد این عرصه شوند، یا باید بروند سراغ کتاب‌های آموزشی، فنی و سرگرمی؛ یا کمربندشان را باید سفت ببندند چون هم باید به زحمت کتابی را بیابند برای ترجمه، هم ترجمه‌اش کنند، هم ناشرش را پیدا کنند، هم مراقب باشند ترجمه‌شان دزدیده نشود، هم با وزارت ارشاد در بیفتند، هم پول خرج کنند، هم فحش بشنوند و تحقیر بشوند؛ شاید روزی تلاش‌شان نتیجه بدهد. که تازه اگر نتیجه بدهد و کارشان منتشر شود، باید روغن دنبه به پوست‌شان بزنند که منظور از دنبه همان بدشانسی در توفیق کتاب، واکنش منفی منتقدان و خوانندگان و… این‌هاست. اگر مایل‌اید، بسم‌الله!

با این همه، اگر کسی پیشنهادی دارد برای این دوست و چند نفر دیگر که پیش‌تر همین پرسش را از من کرده‌اند، لطفاً ایمیل بزند تا به هم وصل‌شان کنم.