اشاره
دوهفتهی گذشته را باید شروع راکدشدن بازار کتاب بهخاطر نزدیک شدن به ایام نوروز دانست. به قول دوست جوانم “ایمان” حتا جماعت اهل کتاب هم این روزها ترجیح میدهند اول بروند سراغ لباسفروشیها وآجیلفروشیها و بعد اگر پولی ماند و حوصلهای نیز، سری هم بزنند به کتابفروشیها که از این دوعامل مهم همیشه یکی کم میآید! البته چندان هم این مراکز فرهنگی خلوت نیستند؛ بالاخره شب عید است و فروش کارتها و سررسیدهای جدید بازارشان داغ. پس اگر در روال معمول این گزارش تغییری میبینید، بهخاطر همین ماجراست.
اولینها
میبینید که این بار اولینها را به دو بخش ایرانی و غیرایرانی تقسیم نکردهام. تنها کتابی که ردیف پرفروشها گرم نگهداشته همچنان رمان “زویاپیرزاد” است. چراغها را من خاموش میکنم بهخاطر معرفیاش به عنوان کتاب سال هنوز فروش خوبی دارد. مثل این که جدی جدی این کتاب رسمی سال خیلی مهم است وبیدلیل نبوده که بیست سال آن را مسکوت گذاشته بودند! البته تنها اثر پرفروش دیگر هم دراین روزها یک رمان ایرانیست؛ پیکر فرهاد نوشتهی “عباس معروفی” به کمک رمان پیرزاد آمده تا عرصه را برای آثار غیرایرانی، حداقل در این ایام رکود، تنگ کند.
برجستگان جدید ایرانی
۱- پیشتر خبرداده بودم که پستی تازهتری رمان “محمدرضا کاتب” بهتازگی روی قفسهی کتابفروشیها نشسته و اهالی جدی ادبیات را به خریدن خود دعوت میکند. کاتب پیش از این با رمان هیس توجه همه را به خود جلب کرده بود.
۲- چاپ جدید سیاهمشق مجموعهی چهار دفتر شعر “هوشنگ ابتهاج” شاعر گرانقدر و فروتن معاصر هم به تازگی در شکلی نفیس و البته با قیمتی نفیستر به بازار کتاب آمده است.
۳- و باز کتابی دیگر دربارهی شاعر بزرگ معاصر احمد شاملو؛ “پرهام شهرجردی” اودیسهی بامداد را که دربرگیرندهی نقد و نگاه بسیاری از اعاظم قوم شعر معاصر است تقدیم علاقهمندان کرده تا حرف و حدیثها دربارهی شاملو و شعرش همچنان ناتمام بماند.
برجستگان جدید غیرایرانی
۱- هروقت کارم داشتی تلفن کن عنوان جذاب مجموعه داستانی ست از نویسندهی امریکایی “ریموند کارور” که این بار به انتخاب “اسدالله امرایی” گردآوری شده. هرچند شماری از قصههای آن را در کلیسای جامع هم خواندهایم اما آثار کارور برای ما جایگاه اختصاصی خودش را دارد، این طور نیست؟
۲- چاپ جدید سیری در بزرگترین کتابهای جهان هم در چهار جلد دوباره در دسترس خوانندگان حرفهای قرارگرفته. ترجمهی این اثر را “حسن شهباز” به عهده داشته.
۳- اهالی تاتر هم بینصیب نماندهاند؛ نمایشنامهی شیرین و فرهاد نوشتهی “ناظم حکمت” با ترجمهی “ثمین باغچهبان” را میتوانند به کتابخانهی خود اضافه کنند.
۴- پول و شیطان هم نام مجموعهی چهار داستان از “تولستوی” است که “رضا علیزاده” آنها را از نسخهی انگلیسی به فارسی برگردانده است.
۵- و اما یک مجموعه شعر با عنوان زیبای قورباغهها جدی جدی دارند میمیرند ؛ “علی عبداللهی” این اشعار را از شاعران آلمانی برگزیده و ترجمه کرده که به اعتقاد من مقدمهی کتاب دربارهی ادبیات و شعر آلمان ارزش این آن را دوچندان کرده است.
خدایگان کتاب
هرچند در آثار نوآمده، کتابی که درحد و اندازهی معرفی در این بخش باشد، بهزحمت دیده می‌شود اما حیف است که کتابی را برای روزهای گاه کسالتبار نوروز معرفی نکنم. پس اگر هنوز نخواندهاید به سراغ گرینگو اثر “فوئنتس” بروید که “عزتالله فولادوند” آن را به فارسی برگردانده و اگر اشتباه نکنم حدود یک سال از انتشار آن میگذرد. هیچ تاکیدی برای خواندنش نمیکنم جزاین که اگر هنوز آن را نخواندهاید، شناخت شما از ادبیات آمریکای جنوبی کامل نیست!
اشارهی پایانی
اگر در شروع گزارش گفتم که این روزها بازار کتاب رخوتناک است، معلوم است که درپایان هم باید اضافه کنم که تا اواخر فروردین ماه هم احتمالا خبر خاصی نخواهد بود. پس این گزارش بهخاطر روزهای سال نو، که پیش و پسش بیشتر از خودش طول می کشد، بهناچار آخرین گزارش خواهد بود تا روزهای پایانی فروردین ماه. البته خوابگرد تا واپسین روزهای سال همچنان در بهروزرسانی یادداشتهای خود پایداری خواهد کرد. پس تا بهزودی!
*********************************************************
این گزارش هم‌زمان در سایت فرهنگی هنری پندار نیز منتشر می‌شود.