با انجام یک آزمایش ساده نشان می‌دهیم که ویرایشِ متن‌های خبری فارسی چه نقش مهمی در فعالیت‌های پردازشی دارد. بحث دربارۀ اهمیت مطالعات مربوط به پردازش زبان و لزوم توجه به آنها برای تقویت هرچه بیشتر زبان فارسی از مباحث پایانی این مقاله است.…
در محضر یکی از ادیبان ادب‌شناس بودم. وی داشت درباره‌ی چند واژه توضیح می‌داد که لابه‌لای آن سخن‌های نغز، یک سخن نقض شنیدم. آن والاادب‌دان، واژه‌ی «سُهروَرد» را به‌طرزی غریب بازشکافت و ریشه‌ای از آن به دست داد که با آموخته‌ها و دانسته‌هایم ناکوک…
زبان‌شناسی زبان‌گرد
رگ و ریشه‌ی فارسی دری یا همان فارسی یا همان دری؛ توضیحات علی‌اشرف درباره‌ی ادعای اشرف
اشرف غنی، رئیس‌جمهور افغانستان، در جمع دانشجویان گفته بود: «افغانستان مهد زبان دری است. ایران پهلوی‌زبان بود. ما زبان و ادبیات دری را انکشاف دادیم. حالا [به ما] می‌گویند ایران شرقی. ای برادر، دزدی هم حد دارد، حد دارد.» علی‌اشرف صادقی: زبان فارسی همان…
یکی از پرسش‌هایی که ممکن است ذهن فارسی‌زبانان را به خود مشغول کرده باشد، تفاوت میان ضمیر سوم‌شخص «وی» و «او»ست. اغلب تصور می‌شود که ضمیر «وی» صورت کهن‌تری باشد و به‌کاربردن آن رسمی‌تر؛ اما باید گفت هردو پیشینۀ کهنی دارند و یکی کهن‌تر…
همان‌طور که احترازی از استعمال لغات یونانیِ داخل در فارسی در زبان خود نداریم (مانند پیاله و دیهیم و سپهر و الماس و درم و دینار و فنجان و لگن و قپان و کالبد و لنگر و پسته و...)، لازم هم نیست که دشمنی…
داستان از این‌جا شروع شد که یکی دو روز پیش کسی در توئیتر نوشت: «با دختردایی کرمونی دعوا کردم و نیشگونش گرفتم. رفت به مامانش گفت: من رو مالون گرفته. داد می‌زدم دروغگو، من فقط پنجِرو گرفتم.» پس از آن، دیگران هم شروع کردند…
حبیب حسینی‌فرد: از سال ۱۹۸۹ دو گروه از زبان‌شناسان کره‌ی شمالی و کره‌ی جنوبی دست‌اندرکار تهیه‌ی یک فرهنگ واژگان زبان کره‌ای هستند. کار به دو دلیل تا کنون به پایان نرسیده، به‌رغم آن‌که ۳۰۰هزار واژه جمع‌آوری شده است. یک دلیل، تنش‌های سیاسی گاه و…
آن‌چه می‌خوانید چکیده‌ی سخنرانی دکتر محمود فتوحی، استاد دانشگاه فردوسی مشهد، در آیین بزرگداشت سعدی است. این مراسم در روز سوم اردیبهشت ۹۶ در دانشگاه چمران اهواز برگزار شد. نظم پایه و مشخصی در کار سعدی وجود دارد که او را از دیگران و…
واژه‌ها و اصطلاحات بسیاری در زبان فارسی هست که رگ و ریشه‌ی عربی دارند، ولی همه‌ی آنها در همان معنای عربی به کار نمی‌روند. دسته‌ای هم هستند که ظاهری غلط‌انداز دارند ولی اصلاً به آن شکل در زبان عربی وجود ندارند و در سیر…
زمانی عربی نوشتن و سخن گفتن نشانِ فرهیختگی بود، اما اکنون پاکسازی زبان فارسی از نشانه‌ها و واژگان عربی، گفتمان روز است. با این حال، بعضی ساختها در گذر زمان جای خود را در زبان محکم‌تر کرده‌اند و نقش‌های تازه می‌گیرند. تنوین، این پسوند…
