هفتاد و پنج سال پیش در چنین روزی، یکی از تأثیرگذارترین و ماندگارترین رمان‌‌های سیاسی جهان در بریتانیا منتشر شد: «مزرعه‌ی حیوانات» که در ایران «قلعه‌ی حیوانات» هم ترجمه شده است. رمان سیاسی شاید تا آن زمان هویت چندان مستقلی نداشت، اما اورول با نوشتن این…
رضا شکراللهی: از میان شاهانِ قاجار، می‌پنداریم ناصرالدین شاه را بیشتر از اسلاف و اخلافش می‌شناسیم ـ و ظاهراً هم چنین است. دوامِ سلطنتش بیشتر از دیگران بود و کارنامه‌‌اش آکنده از «اولین»ها. اما آن شاهِ «قرتی» که در کنار شاهی کردن، به عکاسی…
سپیده گرگانی: بیست سال پیش در چنین روزی، ۱۶ خرداد ۱۳۷۹، هوشنگ گلشیری در بیمارستان «ایران‌مهر» تهران در ۶۳ سالگی درگذشت. دو سال پیش از آن، در پاییز ۷۷ که ناچار شد پیکر دو تن از دوستانش را که در قتل‌های زنجیره‌ای کشته شده…
رضا شکراللهی: اگر حدود صد سال پیش که نجف دریابندری هنوز به دنیا نیامده بود، پدر بوشهری‌اش در بصره پیشنهاد انگلیسی‌ها برای گرفتن تابعیت عراق را می‌پذیرفت و همان‌جا می‌ماند به کار راهنمایی کشتی‌هایی خارجی و به آبادان نمی‌رفت، شاید این‌روزها خبر درگذشت پسرِ…
جستاری به‌قلم سحر سخایی: چندتا خمیر بازی می‌دادند دست‌مان و می‌گفتند یک چیزی درست کنیم. اسم مسئول کلاس ما در آن مهد‌کودکِ کسالت‌بار را یادم نیست، اما یادم هست که مجبور بودیم خاله فلانی صدایش کنیم. همه آن‌جا خاله بودند. تمام آن دخترانِ جوان…
بحث بر سر این‌که سعدی گفته است بنی آدم اعضای یکدیگرند یا اعضای یک پیکرند، بحث تازه‌ای نیست و استادان ادبیات و مصححان در گذشته درباره‌اش نکاتی گفته‌اند، ولی این‌که ناکارشناسان در شبکه‌های اجتماعی، هرازگاه، بر سر این موضوع بحث کنند و حتا کار…
من هیچ‌وقت نتوانستم بوستان سعدی را بخوانم و از درون آن فردوسی را نبینم، و رابطهٔ بینامتنی و جهانِ مرتبطِ این دو را درحینِ خواندنِ متن از یاد ببرم. در این‌جا و به مناسبت روز سعدی می‌‌خواهم با چند نمونه، بوستان سعدی را از…
آرمان ریاحی: «کازیمودو»ی مغموم! حالا دیگر جایی برای به یاد آمدن نداری، کلیسای پرآوازه‌ی نوتردام را؛ همان مکانی که سال‌ها در خاطرات ما ناقوس سنگینش را با عضلات ورزیده‌ات به صدا درمی‌آوردی، با همان ماهیچه‌هایی که زورِ یک حیوان در آن‌ها نهفته بود، که…
گزافه نیست اگر فن ویرایش زبانیِ فارسی را به دو دورۀ پیش از «غلط ننویسیم» و پس از «غلط ننویسیم» تقسیم کنیم. تأثیر شگفت‌انگیز «غلط ننویسیم» بر بسیاری از ویراستاران ایرانی، نگاهی را بر آنان تحمیل کرده است که حتی تصور نگریستن به ویرایش…
گلشیری تازه از سفر شمال برگشته و جایی مهمان ابوالحسن نجفی است که تلفن زنگ می‌زند و رضا سیدحسینی که از خواندن رمان سر شوق آمده از آن سوی خط نام و نشان نویسنده را از ابوالحسن نجفی جویا می‌شود. در اواسط صحبت ابوالحسن…