یکی از هزاروهفتصدجایی که ویراستاران انگشت حیرت به دهان می‌برند و می‌گیرند و می‌گزند، هنگام روبه‌روشدن با متن لایحه‌ها و احکام قضایی است. زبان معیار یا، بهتر بگویم، زبان رایج در ادبیات قضا، ترکیبی است از نگارش فارسی و عربی. جمله‌بندی‌های اغلب این احکام…
بعید می‌دانم در دور و بر شما دست‌کم یک مهین‌خانم نباشد، ولی امروزه دوره‌ی پارمیداخانم‌هاست و دیگر کم پیش می‌آید، به‌خصوص در شهرهای بزرگ، که کسی اسم دخترش را بگذارد مهین. از اسم خاص بودنِ آن که بگذریم، مهین در ادبیات فارسی چندین معنا…
روا نیست هر وقت کسی غلطِ ما را در گفتار یا نوشتارمان می‌گیرد، بلافاصله بگوییم غلط مصطلح است. غلط مصطلح (یا غلط مشهور یا غلط عام*)، با همه‌ی غلط بودنش، آن‌قدرها هم بی‌حساب و کتاب نیست. مثلاً اگر من به جای «اصطکاک» بگویم یا…
وقتی به برخی نمونه‌های ادبیات داستانی نوشتهٔ نویسندگان معاصر ایرانی نگاه می‌کنیم که گویی حتی ناشر با دقت و علاقه نخوانده است و تایپیست و مصحح بنگاه او اهمیتی نداده‌اند که این کلمات این همه بار غلط نوشته شده‌اند، گناه مترجمی که تیم بیسبال…
واژه‌ها و اصطلاحات بسیاری در زبان فارسی هست که رگ و ریشه‌ی عربی دارند، ولی همه‌ی آن‌ها در همان معنای عربی به کار نمی‌روند. دسته‌ای هم هستند که ظاهری غلط‌انداز دارند ولی اصلاً به آن شکل در زبان عربی وجود ندارند و در سیر…
برایم پیام فرستاد که «چه آفتابه درخشانی!» پرسیدم «مگه آفتابه گرفتید؟ از این آفتابه مسی‌های دکوری؟» جواب داد «خاک تو سره بی‌ذوقت کنن، آفتابه چیه!» برایش یک عدد زبانِ دراز با چشمک فرستادم و نوشتم «مجید دلبندم، خودت به جای آفتاب درخشان نوشتی آفتابه…
من هم تجربه‌های درخشانی دارم از کباب‌شدن‌های بسیار، وقتی که خواسته‌ام ثواب کنم. یا نکند صواب؟ کم نیستند کسانی که شباهتِ آوایی دو کلمه آن‌ها را به اشتباه می‌اندازد. مثل ثنا و سنا که اولی یعنی ستایش و دوّمی یعنی روشنایی. یا همین صواب…
در زبان فارسی اشتباه‌های رایج و مصطلح زیاد دیده می‌شود، اما گاهی درباره‌ی درستی و غلطی برخی کلمه‌ها وضعیت مشخص نیست و اختلاف نظر وجود دارد. «تصفیه حساب» و «تسویه حساب» از این دست عبارت‌ها هستند. یکی از موارد بحث‌برانگیز درباره‌ی کاربرد این ترکیب…
همه‌ی غلط املایی‌ها یک طرف، این درست نوشتن «ذ» و «ز» در «گذار» و «گزار» هم یک طرف. بس که خیلی‌ها را گیج می‌کند و گیج می‌دارد تا آخر عمر. البته گروهی هستند که صورت‌های درستِ سپاسگزاری و خبرگزاری و شکرگزاری و برگزاری و…
مشکل که یکی دو تا نیست؛ سه تا ست. مشکل همه‌ی ما این است که رسم‌الخط فارسی به آشفته‌بازار کشور چین می‌ماند. مشکل بعضی از ما هم این است که در همین بازار آشفته، بعضی دیگر دوست دارند فاتحه‌ی «واو معدوله» را بخوانند و…
