گذشت آن زمانی که در اهمیت ویرگول از عبارت «بخشش لازم نیست اعدامش کنید» استفاده می‌کردیم. امروزه واژه‌ی ویرگول را هم برای برند تجاری استفاده می‌کنند، هم برای نام کافه، هم خالش را ملت روی دست و بال و آن‌جایشان می‌کوبند. اگر استفاده از ویرگول و دانستن جای درست آن در نوشتار به‌تعبیر خیلی‌ها قرتی‌بازی باشد، دست‌کم می‌توان با اسم و ریختش ژست فرهنگی گرفت؛ آن‌قدر هم خوشگل است و خوش‌آهنگ لامصب که هیچ‌کس حتا یک‌بار هم نمی‌گوید چه ژست زشتی! ولی «چه فایده افسوس» که در عنایت به ویرگول هم، مثل خیلی چیزهای دیگرِ این مملکت و فرهنگ، برون را می‌چسبیم و درون را ویران می‌کنیم!
نمونه‌اش بی‌توجهی به یک عدد ویرگول خوشگل و ژست‌ساز در متن یکی از مواد قانون بودجه‌ی سال ۹۶ است که باعث شده همین امسال هفت هزار میلیارد تومان بار مالی ایجاد شود و صد هزار میلیارد تومان هم بار مالی بر گرده‌ی صندوق‌های بازنشستگی بگذارد و به افزایش حقوق برخی از مسئولان و احیای حقوق مادام‌العمر آن‌ها بینجامد. به‌به، چه خوان پرنعمتی از صدقه‌سر حذف یک عدد ویرگول ناقابل!
شرح ماجرا:
درخواست یک‌فوریتی برای طرح اصلاح بند الف تبصره‌ی ۱۲ قانون بودجه‌ی سال ۹۶ مجلس مطرح شد. بحث بر سر یک ویرگول بود که حذف آن در متن قانون موجب افزایش یکباره‌ی حقوق برخی مسئولان شده است. در این ماده آمده بود که «افزایش حقوق گروه‌های مختلف حقوق‌بگیر از قبیل هیئت علمی، کارکنان کشوری و لشکری و قضات به‌طور جداگانه توسط دولت در این قانون انجام می‌گیرد. به‌نحوی که تفاوت تطبیق موضوع ماده‌ی ۷۸ قانون مدیریت خدمات کشوری در حکم حقوق، ثابت باقی بماند.» اما ناخودآگاه یا شاید هم به‌عمد در گزارش تلفیق بودجه، که به‌عنوان قانون تصویب شد، ویرگول را جا انداختند و تبدیل شد به: «در حکم حقوق ثابت باقی بماند.»
یعنی تمام دریافتی‌های افراد، اعم از مقامات و کارکنان دولت که در زمان شاغل بودن می‌گیرند، مثل اضافه‌کار و پاداش‌ها و… همه به‌عنوان حقوق ثابت تلقی شود، که قاعدتاً در حکم بازنشستگی آن‌ها هم اعمال می‌شود.
حالا تفاوتش چه‌قدر است؟ پاسخ یکی از نمایندگان: «کارشناسان سازمان برنامه و بودجه می‌گویند که این بند از قانون بودجه، همین امسال، ۷ هزار میلیارد تومان بار مالی دارد و تا ۵۰ سال هم آثارش در بازنشستگی‌ها و در صندوق‌های مختلف ادامه خواهد داشت. حدود ۱۰۰ هزار میلیارد تومان بار مالی نیز برای صندوق‌های بازنشستگی خواهد داشت و، با این اشتباه، ماجرای حقوق‌های مادام‌العمر مقامات با شرایط بدتر از گذشته ادامه می‌یابد.»
البته تلاش نماینده‌ی دولت و برخی نمایندگان برای رفع فوری مشکل ویرگول چندهزار میلیاردی به جایی نرسید و اکثر نمایندگان به فوریّت آن رأی ندادند و قرار شده به‌صورت عادی تکلیف این ویرگول را روشن کنند. سر حوصله و فرصت. چرایش هم لابدّ نه به ما اهل ویرگول مربوط است و نه حتا به آن‌هایی که به‌اشتباه تصور می‌کنند کار ویراستار فقط پخش کردن مقداری نقطه و ویرگول در متون دیگران است!
رضا شکراللهی
۲ نظر
«ما اهل ویرگول» :)
در حاشیه: این تشدید روی دال «لابد» کاربرد داره در صورت فارسی کلمه؟
لازم نیست، ولی غلط هم نیست.