خوابگرد: به‌رغم احترامی که برای برخی نام‌آوران سینمای جوان دارم، اما به داد و ستد فرهنگی- اعتباری هم که در سال‌های اخیر میان برخی از این دوستان و تشکیلات انجمن سینمای جوان شکل گرفته، به شدت انتقاد دارم. در چند سال گذشته، روال بر این بوده که انجمن، فیلمسازان خاصی را همواره حمایت کند و در عوض، آن‌ها نیز برای انجمن افتخار بین‌المللی بیاورند. حالا اگر فلان فیلمساز، تمام موهایش هم ریخته و ریش‌هایش به سفیدی می‌زند، مهم نیست. و نیز مهم نیست که شمار زیادی از تازه‌وادها توی سرشان می‌زنند که انجمن التفاتی هم به آن‌ها داشته باشد. بنابر خبری که محمد ارژنگ از پشت پرده‌ی دوره‌ی جدید جشنواره‌ی انجمن گزارش کرده، به‌نظر می‌رسد که گویا گروهی از سر خیرخواهی و درست‌اندیشی می‌خواسته‌اند این رسم غلط را براندازند اما تیرشان به سنگ اقتدار مدیریت انجمن خورده. جزییات خبر را به قلم ارژنگ بخوانید.
جنجال بر سر “انتخاب” در انجمن سینمای جوان
نویسنده‌ی مهمان: محمد ارژنگ
بیستمین جشنواره‌ى سینمای جوانان ایران، طبق روال سال‌های گذشته در مهرماه امسال و با نام جشنواره‌ى فیلم کوتاه تهران برگزار می‌شود. این جشنواره که نخستین و معتبرترین جشنواره‌ی داخلی فیلم کوتاه پس از انقلاب است، به زعم بسیاری سبب شده جریان فیلم کوتاه در ایران گرایش‌های کلیشه‌ای پیدا کند. همچنین بسیاری معتقدند با گزینش فیلم‌های “خودی“، سال‌هاست که معنای رقابت سالم در آن از بین رفته و حق استعدادهای نوظهور نادیده گرفته می‌شود. شاهد این مدعا هم این است که در سال‌های اخیر به محض اعلام فیلم‌های راه یافته به جشنواره، می‌شود پیش‌بینی کرد جوایز چه‌گونه و بین چه کسانی تقسیم خواهد شد. اما شنیده‌ها حاکی‌ست که هیأت انتخاب امسال جشنواره‌ی سینمای جوانان دست به حرکتی بدیع زده است و این حرکت ـ مثل هر حرکت بدیع دیگری در کشورمان ـ با هیاهوی زیادی همراه شده و نیز خواهد شد. ماجرا از این قرار است: …]متن کامل گزارش[
هیأت انتخاب جشنواره‌ی امسال متشکل از روبرت صافاریان، مهدی جعفری، آرش رصافی، علی‌اکبر قاضی‌نظام و داریوش یاری از همان روز اول با خود قرار گذاشته‌اند که معیار انتخاب‌هایشان را برخلاف سال‌های قبل تغییر دهند و نسبت به جریان‌هایی که به غلط در سینمای کوتاه کشورمان شکل گرفته واکنش نشان دهند. به این منظور با یک فرض اولیه به انتخاب پرداخته‌اند:
::همه‌ی فیلم‌های درباره‌ی فقر و بدبختی و اصطلاحاً گدانگاری، پیشاپیش حذف
::همه‌ی فیلم‌های درباره‌ی روستاهای دورافتاده و پرداختن به ناتوانی‌های آنان، حذف
::همه‌ى فیلم‌های کردستان‌بازی و افغانی‌بازی، حذف
::همچنین کلیه‌ی فیلم‌ها بدون تیتراژ دیده شده‌اند تا نام فیلمسازان که بعضی‌شان با هیأت انتخاب دوست هم هستند در رأی آنان تأثیر نگذارد.
هیأت انتخاب مدعی‌ست تنها معیار آنان کیفیت فیلم بوده و با توجه به راهکاری هم که به کار گرفته‌اند طبیعتاً هیچ خصومتی با هیچ‌کس نداشته‌اند. این هیأت علت رد گونه‌ى فیلم‌هایی را که ذکرشان رفت، ابتلای سینمای کوتاه به این موضوعات تکراری و تمایل بازاری ـ ونه هنری ـ به آنان می‌داند.
کار انتخاب که به پایان می‌رسد خود اعضای هیأت انتخاب هم با مرور نام فیلمسازان ردشده متعجب می‌شوند، چون در بین آثار ردشده به نام‌های آشنایی برمی‌خورند؛ نام‌هایی چون علی‌محمد قاسمی، فیما امامی، مهوش شیخ‌الاسلامی، بایرام فضلی، فرشاد فرشته‌حکمت و… به این ترتیب خودشان هم تازه متوجه می‌شوند جشنواره‌ی امسال را از فیلم‌هایی محروم کرده‌اند که برخی چندین جایزه‌ى بین‌المللی هم گرفته‌اند. اما هیأت انتخاب ـ با وجودی که خودش هم از این نتیجه تعجب می‌کند ـ پای نظر خود می‌ایستد و فهرست فیلم‌های انتخابی خود را که پر از نام‌های ناآشنا یا کم‌آشناست به انجمن اعلام می‌کند. گرچه نظر هیأت انتخاب به شکلی رسمی اعلام نمی‌شود اما به سرعت بین اهالی سینمای کوتاه می‌پیچد و از فردای آن‌روز سیل نامه‌ها و شکوائیه‌های فیلمسازانی که آثارشان رد شده به انجمن سرازیر می‌شود. بعضی از آن‌هایی هم که در انجمن برای خود حق آب و گل قائل‌اند، با حضور در انجمن و ملاقات با شخص محمد آفریده مراتب نارضایتی خودشان را اعلام می‌کنند.
محمد آفریده ـ که اکنون مدیریت مرکز گسترش سینمای مستند و انجمن سینمای جوانان را توأماً دارد ـ با سابقه‌ی مدیریتی‌ای که از خود نشان داده، در هرجایی که باشد سیستم را طوری طراحی می‌کند که تصمیم نهایی را خودش بگیرد. او اما در این موردِ به‌خصوص، برای حفظ وجه دموکراتیک جشنواره سعی می‌کند با تحت فشار قرار دادن هیأت انتخاب، اعضای آن را وادارد تا با تغییر آرای خود از فیلم‌ها و فیلمسازانی که به زعم او آبرو و اعتبار جشنواره به حساب می‌آیند، چون سال‌های گذشته اعاده‌ی حیثیت کند. اما هیأت انتخاب نه تنها کوتاه نمی‌آید بلکه اعلام می‌کند که می‌خواهد با مذاکره با هیأت داوران نیز این سیاست خود را پی‌گیری کند. طبق آخرین شنیده‌ها، رایزنی‌های مکرر محمد آفریده با هیأت انتخاب به نتیجه نمی‌رسد و مدیر کارآزموده‌ی سینمای جوان، آخرین فن بدلش را رو می‌کند: هیأت انتخاب با محدوده‌ی زمانی‌ای که برایش تعیین شده بوده فیلم‌های خود را انتخاب کرده است، پس مدیر کارآزموده با افزودن به این زمان، هیأت انتخاب را ضربه فنی کرده و تمام فیلم‌هایی که متضمن آبروی او و جشنواره‌اش بوده‌اند را در بخش الف جشنواره وارد می‌کند تا نشان دهد یک مدیر پرسابقه به این سادگی‌ها تسلیم خواسته‌ى جمعی نمی‌شود که خودش آنان را انتخاب کرده. به این ترتیب جشنواره‌ای که بنا بود در محدوده‌ی زمانی‌ای از پیش برنامه‌ریزی شده برگزار شود، برای دلجویی از نورچشمی‌ها کشدارتر برگزار خواهد شد. محمد آفریده هنوز برای دهن‌کجی به این هیأت ناخلف، البته یک آس دیگر هم دارد و آن بخش بین‌الملل است که یکی از مهم‌ترین اعضای هیأت انتخاب آن، خود اوست.
یک نکته هم می‌ماند که آن را به خود شما واگذار می‌کنیم و آن این که آیا این همه تلاش محمد آفریده برای جادادن فیلم‌های مذکور به منظور حفظ آبروی جشنواره است؟ یا دفاع از مقام هنری این فیلمسازان خاص؟ یا شاید حفظ میزی که مدت‌هاست پشت آن تکیه داده؟…
بدون نظر