Browsing Tag

مزخرفات فارسی

روشن‌نویسی
زبان‌گرد نگارش و ویرایش

روشن‌نویسی چیست و چگونه روشن بنویسیم

وزنِ اصلیِ کتابِ «بهتر بنویسیم» بر درست‌نویسی، ساده‌نویسی و زیبانویسی است که در جایِ خود بسیار مهم است، اما عاملِ مهمِ دیگری نیز وجود دارد و آن واضح و قابلِ‌فهم نوشتن است. این معنا را به‌طورِ خلاصه «روشن‌نویسی» اصطلاح می‌کنم.…

۲ خرداد ۱۴۰۰
ویرگول
زبان‌گرد نگارش و ویرایش

نپرسید ویرگول را کجا بگذاریم، بپرسید چرا ویرگول می‌گذاریم

اگر از کسانی هستید که معتقدید یا خیال می‌کنید ویرگول نشانه‌ای است فقط برای استفاده در جایی که احساس می‌کنید باید مکثی در جمله بیندازید، از این دو نوشتار غافل نشوید. نخست یادداشتِ دکتر نازنینِ خلیلی‌پور را بخوانید که درباره‌ی نام و کارکردِ ویرگول…

۲۵ آذر ۱۳۹۹
شهربندان معادل لاک‌داون (Lockdown)
زبان‌گرد نگارش و ویرایش

«شهربندان» معادل فارسی واژه‌ی «لاک‌داون» در انگلیسی

در فارسی هم، تا چندی پیش، مسئولان و رسانه‌ها با واژه‌ها و ترکیب‌هایی چون «محدودیت رفت‌وآمد» و «تعطیلی» و «تعطیلی سراسری» و «قرنطینه» و نظایر این‌ها امورشان را می‌گذراندند. اما بحران که بالا گرفت و حرف شهربندانِ مراکز استان‌ها ازجمله تهران که به میان…

۳ آذر ۱۳۹۹
انوع تا در زبان فارسی
نگارش و ویرایش

انواع حرف تا و دیگر «تا»ها در فارسی

یکی از انواعِ پرکابردِ «تا» برای تعلیل و چرایی است. در گفتار و نوشتار روزمره هم تا دل‌تان بخواهد از آن استفاده می‌کنیم: «جوابش را دادم تا بفهمد با کی طرف است.» البته خودِ من جزءِ آن‌هایی هستم که معمولاً جواب‌شان را نمی‌دهم تا…

۵ تیر ۱۳۹۹
شوآف کردن یا پز دادن
زبان‌گرد نگارش و ویرایش

شما شوآف کنید، ما همچنان پز می‌دهیم!

آمدم، به‌رسم پز دادن، این عکس را از ناهارمان (شامیِ رشتی با نان بربری خانه‌پز) بگذارم در فجازی که یادم افتاد به کلمه‌ی شوآف که چند سالی است، به‌خصوص در اینستاگرام، رایج شده به‌جای «پز». حالا اگر برخی اینگیلش‌دانان نیایند وسط بگویند که…

۲۴ فروردین ۱۳۹۹
منفی در منفی یا منفی با منفی؟
زبان‌گرد نگارش و ویرایش

منفی «در» منفی یا منفی «با» منفی؟

در انگلیسی رسمی و معیار از «دومنفی» و «سه‌منفی» پرهیز می‌شود، ولی در گفت‌وگوهای روزمره، لحن و یا چهره‌ی گوینده می‌تواند قوانین حاکمِ بر انگلیسیِ معیار را بر هم بزند. اما در زبانِ فارسی، پیوندی نانوشته از نوعِ قانونِ «جمعِ» ریاضی در مواردِ «دومنفی»…

۶ آبان ۱۳۹۸
داغون یا داغان؟
زبان‌گرد نگارش و ویرایش

داغون یا داغان؟

امشب از گفت‌وگوی بین دوست زبان‌شناسم خداداد رضاخانی و یوسف سعادت آموختم که داغان را اگر داغون هم بنویسید، نادرست نیست و چه بسا صورتِ «داغون» به اصل آن در زبان ترکی نزدیک‌تر باشد. برخلاف نظر دکتر معین که در پانوشت لغت «داغینه» در…

۱۳ مهر ۱۳۹۷
از چاه شلخته‌نویسی تا چاله‌ی وسواسی‌نویسی
زبان‌گرد نگارش و ویرایش

از چاله‌ی «شلخته‌نویسی» تا چاه «وسواسی‌نویسی» در نثر فارسی

رضا شکراللهی: نقطه‌مقابل کسانی که نثر شلخته دارند و بی‌اعتنا به نقشِ دستوریِ هر واژه و، مهم‌تر از آن، مفهومِ دقیقِ هر واژه متونی می‌نویسند اغلب کژوکوژ و تأویل‌بردار و گاه سوءتفاهم‌زا، کسانی‌ نشسته‌اند که از شدتِ دقت در انتخابِ واژه‌ها و ساختن جمله‌ها…

۲۴ مرداد ۱۳۹۷
تکیه‌کلام یا تکه‌کلام یا تیکه‌کلام یا تیکِ کلام؟
زبان‌گرد نگارش و ویرایش

تکیه‌کلام یا تکّه‌کلام یا تیکّه‌کلام یا تیکِ کلام؟

خیلی وقت پیش، کاوه لاجوردی درباره‌ی اصطلاحِ تکیه‌کلام و ریشه‌ی احتمالی آن نوشته بود. می‌خواهم نکته‌ای تکمیلی و اصلاحی به آن اضافه کنم به‌قصدِ گسترشِ موضوع تا شاید مقدمه‌ای شود برای بررسی بیشتر و انگیزه‌ برای اظهارنظرِ آن کسان که در این زمینه تخصص…

۲۹ تیر ۱۳۹۷
Back to Top