گزارش دوهفتگی کتاب خوابگرد(۱۰)
اشاره: به زمان زیادی نیاز نداشتیم تا پیامد کش‌وقوس‌های اخیر در حوزه‌ی نشر را ببینیم. 
به همین سادگی و با همین سرعت می‌بینیم که بازار کتاب، به‌ویژه در مورد آثار نویسندگان ایرانی از رونق افتاد و به زحمت می‌شود کتاب دندان‌گیری پیدا کرد. این دقیقا همان چیزی‌ست که اصول‌گرایان به دنبالش بودند؛ یعنی این که شورای کتاب ارشاد به‌طور غیر رسمی تخته شود، ناشران و نویسندگان کمربندهایشان را دستِ‌کم به اندازه‌ی یک سوراخ محکم‌تر کنند و حساب کار دست همه بیاید. تا جایی که خبر دارم برنامه‌ی نشر تابستانه‌ی خیلی از ناشرها یا عقب افتاده و یا اساسا به هم خورده است. آن چه جالب‌تر از همه است این که تیراژ آثار ادبی در ایران هنوز در حدود رقم مضحکِ دوهزار و سه‌هزار تا باقی مانده و همه از بی‌علاقگی مردم نسبت به مطالعه‌‌ی آثار ادبی می‌نالند اما اصول‌گرایان خود را از شر همین تیراژ مضحک هم در امان نمی‌دانند و پس از آن که فضای نیمه‌آزاد نشر در حوزه‌ی مطبوعات را به چنین رکود و مرگی تلخ کشاندند، اکنون در حوزه‌ی کتاب نیز تیغ از رو بسته‌اند و کار را به همین زودی به جایی کشانده‌اند که نتیجه‌اش را می‌توانید در گزارش پیشین دوهفتگی کتاب و نیز گزارش این شماره به‌وضوح ببینید.
جدیدهای ایرانی
هیچ اثر قابل توجه جدیدی از نویسندگان ایرانی در دوهفته‌ی اخیر به بازار کتاب نیامده است.
تجدیدچاپ ایرانی
۱- چهل‌گیسو طلا عنوان مجموعه‌ای از افسانه‌های مردم مازندران، گلستان و ترکمن‌صحراست که توسط سیدحسین میرکاظمی گردآوری شده و در انتشارات مرکز به چاپ دوم رسیده است. این کتاب درسال ۱۳۷۷توسط همین ناشر چاپ شده بود.
۲- تنها آثار قابل توجه دیگر که تجدیدچاپ شده‌اند، مربوط است به احمدرضا احمدی؛ مجموعه‌شعر هزارپله به دریا مانده و نیز کتاب نثرهای یومیه. هر دو کتاب توسط انتشارات فانوس به چاپ دوم رسیده‌اند. تاریخ چاپ اول این آثار در کتاب‌ها ذکر نشده است.
جدیدهای غیرایرانی
۱- کتاب خاطرات سیلویا پلات برجسته‌ترین اثر خارجی‌ست که به تازگی منتشر شده. این کتاب توسط “فرانسیس مک‌کالو“ و با مقدمه‌ای از “تد هیوز“ گردآوری شده و با ترجمه‌ی مهسا ملک‌مرزبان در انتشارات نی چاپ شده است. به گفته‌ی مک‌کالو در این کتاب پیش از این‌که با خاطرات و خودِ نوشته‌های سیلویا برخورد کنیم، با سرچشمه و منشاء قالب آثار او روبه رو هستیم .
۲- بلندی‌های شهر اثر “امانوئل روبلس“ با ترجمه‌ی محمد مجلسی کتاب خارجی دیگری‌ست که توسط انتشارات صبحدم به بازار آمده است. این کتاب رمانی‌ست در سه بخش و وقایع بعد از جنگ آلمان‌ها و تاثیر آن در کشورهای دیگر را به تصویر می‌کشد. امانوئل روبلس از نویسندگان مشهور الجزایری‌ست که آثاری چون آتشفشان وزوو، دشنه‌ها و بلندی‌های شهر از او به‌جا مانده است. وی در سال ۱۹۴۸موفق به گرفتن جایزه‌ی “فمینا” شد.
تجدیدچاپ غیرایرانی
۱- ۴۳داستان عاشقانه عنوان مجموعه داستان‌هایی از نویسندگانی چون ریلکه، اونامونا، وندراچک، کافکا، کالوینو و… است که باترجمه‌ی علی عبداللهی و توسط انتشارات مرکز به چاپ دوم رسیده است. این کتاب را انتشارات مرکز در سال ۱۳۷۹برای اولین بار چاپ کرده بود.
۲- اثر معروف “ویرجینیا وولف“ به سوی فانوس دریایی با ترجمه‌ی “صالح حسینی“ در انتشارات نیلوفر به چاپ دوم رسیده است. این کتاب قبلا در سال۱۳۷۰ با تیراژ ۴۴۰۰جلد توسط همین ناشر چاپ شده بود ، اما تیراژ چاپ جدید آن ۱۶۵۰جلد است.
۳- کتاب ساعات و روایت عشق و مرگ اثر “راینر ماریا ریلکه“ عنوان مجموعه‌اشعار اوست که بین سال‌های ۱۸۹۹تا ۱۹۰۵سروده است. این کتاب در سال ۱۳۷۹در نشر مرکز چاپ شد و اکنون با تیراژ ۱۰۰۰جلد به چاپ دوم رسیده است.
خدایگان کتاب
در این دنیا، ما زندگی خود را صرف کشتن یا عشق ورزیدن می‌کنیم. این جمله از کتاب سفر به انتهای شب اثر نویسنده‌ی مشهور فرانسوی لویی فردیناند دتوشه (سلین) است که به عنوان کتاب پیشنهادی بخش خدایگان انتخاب شده است.
سلین نویسنده و پزشک فرانسوی در سال ۱۸۹۴در محله‌ای در پاریس متولد شد و در سال ۱۹۳۲با انتشار اولین رمان خود با نام سفر به انتهای شب در میان ادبیات جهان جایی برای خویش باز کرد. این داستان زندگی نویسنده 
را از سال ۱۹۱۳ تا ۱۹۳۲فرا می‌گیرد که در آن اتفاقاتی که در این سال‌ها، در زمان بین جنگ‌های جهانی اول و دوم برای وی رخ داده را از زبان “فردینان باردومو” جوان تقریبا ۲۰ساله نقل می‌کند. او تفکرات ضد جنگش را در اکثر آثارش به نگارش درآورده است. به‌غیر از “مصاحبه‌ی خیالی با پروفسور وی”(۱۹۵۵) در تمام داستان‌هایش شخصیت اول داستان، نام و قسمتی از زندگی او-نویسنده- را یدک می‌کشد. او در کارهایش از زبان‌های محلی و ساده استفاده می‌کرد و در بیش‌تر نوشته‌هایش از جنگ، استعمار و زندگی کابوس‌وار شهری انتقاد می‌کند.
سلین درسال ۱۹۱۴در سواره‌نظام ثبت‌نام کرد. طی زمان جنگ بارها مجروح شد و سردردهای مداوم از یادگارهای همیشگی‌اش از جنگ، تا آخر عمر همراهش بود: “همانند ترومبون‌ها هستند که با ارکستری کامل می‌نوازند.“ طوری‌که در یکی از رمان‌هایش به نام شمال می‌نویسد: “به صداهایی که در گوشم می‌نوازند گوش می‌کنم.”
در جنگ جهانی دوم به عنوان یک پزشک داوطلب مدتی در جنگ بود. اواسط جنگ به خاطر مقالاتش درمورد یهودیان او را ضد یهود و فاشیست می‌خواندند (که در آن زمان آندره ژید در دفاع از او گفت: هدف سلین مسخره کردن نژاد پرستی‌ست.). به این خاطر در آن زمان به برلین مهاجرت کرد و با این کار خود از طرف دولت فرانسه به خیانت‌کاری محکوم شد. در برلین به خاطر اهانت به هیتلر دستگیر شد و به جزیره‌ای در دریای بالتیک تبعید شد. در سال۱۹۵۱طی اتفاقاتی از اتهامات خویش تبرئه شد و به فرانسه بازگشت.
اندیشه های سیاسی او از زمان سفرش به شوروی برای اجرای باله‌هایش در تئاتر مارینسکی لنینگراد، شکل گرفت که مخالفت خود را با حزب کومونیست در کتاب مئالکوپا(۱۹۳۷) رسما اعلام کرد.
سلین دهه‌ی پایانی عمرش را در منطقه‌ای در اطراف پاریس سپری کرد. در آن زمان انتشارات گالیمار ابتدا با چاپ کتاب‌های او مخالفت می‌کرد. اما سرانجام چاپ کتاب‌های داستان‌های پریان برای زمان‌های دیگر (۱۹۵۴_۱۹۵۲) و قلعه به قلعه(۱۹۵۷) توسط این ناشر، سلین و آثارش را برای ادبیات فرانسه و جهان یادآوری کرد. او در سال ۱۹۶۱درگذشت.
از کارهای دیگر او می‌توان به آثاری چون دسته‌ی خیمه‌شب‌بازی، جنگ و مرگ قسطی اشاره کرد. تنها کار چاپ شده از سلین در ایران کتاب سفر به انتهای شب است و مصاحبه‌ای که اواخر عمر انجام داده است.
آندره ژید در مورد کارهای سلین می‌گوید: این واقعا چیزی نیست که او ترسیم می‌کند، بلکه فقط یک توهم است که واقعیت را برمی‌انگیزد.
آلن رب گریه او را بزرگ‌ترین نویسنده‌ی بین دو جنگ می‌داند و می‌گوید که تجربه‌های خویش را در سبک، مدیون نوشته‌های اوست.
آنتونی برجیس وی را نویسنده‌ای چیره‌دست و صاحبِ هذیانی‌ترین سبک قرن بیستم می‌داند.
و نویسندگان متعددی او را همپایه‌ی بزرگانی چون جویس، پروست، فالکنر و کافکا می‌دانند.
کتاب “سفر به انتهای شب” بهترین اثر او و تنها اثر ترجمه شده‌ی سلین در ایران است که با ترجمه‌ی فرهاد غبرایی و به همت انتشارات جامی و با پیکری زخمی و رنجور ناشی از گذشتن از تیغ سانسور در سال۱۳۷۳ با تیراژ ۳۳۰۰جلد برای اولین بار در ایران چاپ شده وهنوز به چاپ دوم نرسیده است.
●گزارش پیشین دوهفتگی کتاب خوابگرد (۹)
●این گزارش‌ها با همکاری ایمان درستی‌راد تهیه می‌شود.
بدون نظر