کیفور از کنسرت کیهان کلهر

رضا شکراللهی: وقتی از چیزی بیشتر از حد انتظارم کیفور می‌شوم، از تعریفِ کیفوری خودم سر باز می‌زنم. شاید از خودخواهی محض یا شاید هم از ناتوانی در بیان. شبیه معتادانی که نشئه می‌شوند و وقتی ازشان می‌پرسی کیف احوال؟ نهایت سر بالا می‌اندازند و درمی‌مانند از تعریف حال و احوالی که در آن سیر می‌کنند. نهایتِ لذت یا، به قول دوستی، لذتِ دَه از دَه! نشستن در محضر نوازندگی کیهان کلهر مرا به این حالِ تخدیریِ سراندازانه می‌رساند.

نخستین شب کنسرت کیهان کلهر با گروه «رامبراندت تریو» با نزدیک یک ساعت تأخیر شروع شد. و سبیل‌نازنین ما، کیهان کلهر، وقتی روی صحنه آمد، عذرخواهی کرد و گفت که پیانو مشکل داشته و معطل رسیدن پیانوی جایگزین در اوج ترافیک تهران به تالار وزارت کشور بوده‌اند. آقای سبیل خبر نداشت که شوق ما برای میخ‌شدن بر صندلی کنسرتش آن‌قدر بود که اگر پیانو قرار بود از هلند هم بیاید، هم‌چنان سیخ می‌ایستادیم تا برسد. زهی خیال باطل! و نخست‌بار بود که صمیمیت ظاهر کیهان کلهر را در طنز کلامش و خنده‌های پنهان زیر سبیلش دیدم: ما ملتی هستیم با سه هزار سال تمدن و یک ساعت تأخیر! آخر کنسرت هم، وقتی در میان سه عدد نردبان هلندی ایستاد، عطف به اشاره‌ای که پیش از اجرا به قدِ بلندشان کرده بود، لحظه‌ای کودکانه آویزان‌شان شد و قدبلندی کرد و خنده‌ی جمعیتِ نشئه را به هوا برد.

دوستی می‌گفت احساس خوبی نداشته از این‌که او را در میان غریبه‌ها می‌بیند، به‌اجبار زمانه لابد. گفتم برعکس؛ آن‌چه من از این گروه جَز مشهور باهوش دیدم، اغلب دویدن در پی کیهان کلهر بود. کیهان کلهر وقتی روی صحنه است، تشخیص‌دادنش از سازش دشوار است. و آن‌قدر پرحجم می‌نوازد و قطعه‌های حتا بداهه را چنان رنگ می‌زند که کمترین نیازی احساس نمی‌کنی برای حضور یک صدای انسانی در میان گروه و اجرا. ساز او، نوای ساز او، تنها انسان روی صحنه است. ای لعنت به تو آقای سبیل، که نمی‌دانم چطور باید وصف کنم تو را و نوازندگی‌ات را!

با این‌همه، کیهان کلهر روح حضار را با صدایش هم نوازش داد و برایمان لالایی پس از نشئگی خواند. کنسرت که تمام شد و از صحنه بیرون رفتند، مردم آن‌قدر دست زدند تا برگشت و نشست و دور از فضای بخش اصلی کنسرت و آن‌چه از تلفیق جز و تم‌های ایرانی و ارمنی نواخته بودند، با همراهی گروه رامبراندت تریو لالایی کردی خواند. همین که فیلمش را از کانال موسیقی خصوصی گذاشته‌ام و می‌‌توانید بشنوید و تماشا کنید. متن کردی و برگردان فارسی آن را هم یکی از خوانندگان خوابگرد برایم فرستاده که در ادامه می‌گذارم.

پیشتر درباره‌ی کیهان کلهر و نوازندگی و آهنگسازی معجزه‌گونش نوشته‌ام و بسیار بهتر از من نیز اهل نظر نوشته‌اند و می‌نویسند. پس به همین حاشیه‌بافی بسنده می‌کنم. فقط خبر خوب این‌که آلبوم اجرای مشترک کلهر و این گروه جز هلندی را شرکت «ساز و آواز» به‌زودی در ایران منتشر خواهد کرد.

 

 

روله‌ی خوشه ویست بینایی چاوم (فرزند دوست داشتنی‌ام، نور چشمانم)
هیزی ئه ژنوم و هیوای ژیانم (توان زانوهایم و امید زندگی‌ام)
هه تا دییته وه هه ر چاوه ریتم (تا برگردی چشم‌به‌راهت هستم)
هه لورکی منالیت هه ر راده ژه نم (گهواره‌ی بچگی‌ات را همین طور تکان می‌دهم)

لای لای نه مامی ژیانم (لای لای این نهال زندگی‌ام)
من وینه‌ی باخه وانم (من مثل باغبان هستم)
به دل چاودیریت ده که‌م (با دلم از تو مواظبت می‌کنم)
بخه‌وه ده‌ردت له گیانم (بخواب دردت به جانم)

هه ی لایه لایه لایه (هی لای لایی)
کورپه ی شیرینم لایه (نوزاد شیرینم لای لایی)
بنوه تاکوو سبه ینی (بخواب تا فردا)

مژده‌ی ئاواتم دینی (مژده‌ی آرزویم بیاورد)
ئه ی به ر خوله ی شیرینم (ای نوزاد کوچک شیرینم)
ئاواتی هه موو ژینم (آرزوی تمام زندگی‌ام)

شه وی تاریک نامینی (شب تاریک نمی‌ماند)
تیشکی روژ دیته سه ری (نور صبحدم بالا می‌آید)

هه ی لایه لایه لایه کورپه ی زور جوانم لایه (نوزاد بسیار زیبایم لای لایی)
بنوه ئاسو رووناکه (بخواب افق روشن است)
دیاره وه ک خور رووناکه (معلوم است و مثل آفتاب روشن است)

هه ی لایه لایه لایه کورپه ی شیرینم لایه (فرزند شیرینم لای لایی)
سه د خوزگه به خوزگایه (صد بار ای کاش و افسوس)
دایکی تو لیره بوایه (مادر تو این‌جا بود)